Στην εποχή μας οι περισσότερες χώρες λειτουργούν το τραπεζικό τους σύστημα με βάση το “κλασματικό αποθεματικό σύστημα” (Fractional Reserve System) που σημαίνει ότι οι τράπεζες υποχρεούνται να κατέχουν μόνο ένα τμήμα (κλάσμα) του ποσού που δανείζουν. Πώς όμως είναι δυνατόν να δανείζουν χρήματα που δέν έχουν? Είναι απλό, ανοιγουν έναν λογαριασμό για τον δανειολήπτη και κάνουν μία “εικονική” κατάθεση του ποσού. Ο δανειολήπτης μπορεί πλέον να χρησιμοποιησει το δάνειο όπως νομίζει. Τα χρήματα είναι απλά μιά εγγραφή στην βάση δεδομένων της τράπεζας – οι τράπεζες μπορούν και δημιουργούν χρήμα από το τίποτα και για αυτό δεν πτωχεύουν ποτέ (ή μήπως όχι?)

Η αλήθεια είναι ότι οι τράπεζες δεν δημιουργούν χρήμα από το τίποτα, για να το δημιουργήσουν χρειάζονται χαρτί – όχι πολύ, ένα μικρό κομμάτι, ίσα ίσα να χωράει η υπογραφή του δανειολήπτη. Χωρίς την υπόσχεση του δανειολήπτη ότι θα επιστρέψει το δάνειο η τράπεζα δεν μπορεί να δημιουργήσει ούτε ένα ευρώ.

Η υπογραφή του δανειολήπτη είναι μία υποσχεση ότι θα πάρει τα χρήματα, θα τα διαχειριστεί, θα δημιουργήσει επιπλέον αξία και από αυτήν την αξία θα αποπληρώσει το αρχικό κεφάλαιο, τους τόκους, και ιδανικά θα του μείνει και κάτι.

Τι είναι όμως αυτή η “αξία”? Η “αξία” είναι αυτό που ονειρεύεται να δημιουργήσει ο δανειολήπτης – (αγροτικα προϊόντα, προϊόντα τεχνολογίας, υπηρεσίες, οτιδήποτε…). Χωρίς το δάνειο ο δανειολήπτης πιθανόν δεν θα μπορούσε να δημιουργήσει την επιπλεόν αξία. Το “κλασματικό αποθεματικό σύστημα” είναι ένα εργαλείο ανάπτυξης.